Ֆրենկ Ստելլա

Ֆրենկ Ստելլան ծնվել է Մալդեն քաղաքում (Մասաչուսետս նահանգ)1936-ի մայիսի 12ին գինեկոլոգի ընտանիքում: Ուսումնասիրել է գեղանկարչություն Անդովերայի Ֆիլլիպս ակադեմիայում (1950-1954) և պատմություն Պրինստոնի համալսարանում(1954-1958): Ավարտելուց հետո հիմնականում ապրում էր Նյու-Յորքում, որտեղ սկզբից աշխատում էր որպես գրչագիր և դիզայներ:

Ստելլի ինքնատիպ ոճը սկսել է կազմավորվել 1950-ականների վերջին`«սև նկարների» շրջանում, որի ծածկույթը լրացված է սև գծերով, բաժանվելով մեկը մյուսից սպիտակ ընդմիջումներով: Հենց տվյալ շրջանում, այդ գծերի տարբեր դասավորվածությամբ, վարպետի խնդիրը ուղիղ, այսպես ասած բոլորովին այլ տիրույթում: Սկսած 1959թ.-ից օգտվում էր Նյու-Յորքի առաջատար  արվեստագետ Լ. Կաստելլիի աջակցությամբ: Շուտով (սկսած 1960)  հաջորդեցին «ալյումինե» և  «պղնձե» նկարների շարքը` գծերով, նկարված համապատասխան մետաղե երանգներով: Վարպետը անցավ ավանդական ուղղանկյունաձև ձևաչափից «ձևավորված կտավներին» L, T կամ U տառերի ձևերով: 1971-ին անդրադարձավ պատմական պատմական թեմային ( Լեհաստանի գյուղի ցիկլ, ոգեշնչված Հոլոքոստի հիշատակից), լուծելով այն հյուսվածք-դիզայնային անառարկայական ռելիեֆով, հիշեցնող գյուղական սինագոգի(հրեական եկեղեցի) տանիք:

Նրա աշխատանքներում (լաբիրինթանման Համակենտրոնացված քառակուսի սկսած 1983-ից և ուրիշները) ժամանակի հետ մեծանում է վառ երանգների դերը: 1970-ականների կեսերին սկսեց ստեղծել հատուկ մեծ, բարդ-կոր նկարներ, կառուցելով դրանք նավաշինության նմուշների օգնությամբ (Էկզոտիկ թռչունների շարքում, 1976ից), ավելի ուշ, այդպիսի աշխատանքներին հետագայում հաղորդեց ռելիեֆ, մտցնելով նրանց մեջ  պողպատե խողովակներից մասեր և լարացանցեր:  Հարգանքի տուրք մատուցեց կառուցողականությանը, կատարելով 1982-1984 թթ ոչ քիչ հարթաչափային և մակերևույթային տատանումներ Էլ Լիսիցկովի գրաֆիկայի հիման վրա:

Վաղ <<хардедж>>-ը իր հստակ երկրաչափությամբ փոխարինվեց վարպետի ավելի ուշ գործերում (տարածքային-եռաչափ ալիքների Խումբ 1985-1989 և ուրիշներ) առավել ռոմանտիկ և  բիոկայուն պահվածքի: 2009 թվականին Ֆրենկ Ստելլային պարգևատրեցին արվեստի ոլորտում ԱՄՆ-ի ազգային մեդալով:  2011 թվականին նա ստացել է Միջազգային քանդակագործության կենտրոնից մրցանակ կյանքում ունեցած նվաճումների համար:

Ուղղագրական սխալների համար կներեք: Թարգմանությունը կատարել եմ ռուսերենից-հայերեն: Հուսով եմ հավանեցիք